In de rioolwaterzuiveringsinstallatie op Vlieland zijn verhoogde PFAS-waarden gemeten. PFAS zijn schadelijke stoffen die moeilijk afbreekbaar zijn en overal in het milieu kunnen terechtkomen. De gemeente Vlieland onderzoekt samen met Wetterskip Fryslân en de FUMO waar deze vervuiling vandaan komt.
PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen) zijn chemische stoffen die niet in de natuur voorkomen en heel langzaam afbreken. Ze zitten in veel producten zoals blusschuim, antiaanbakpannen, waterafstotende sprays en voedselverpakkingen. Omdat PFAS zich opstapelt in het milieu en in ons lichaam, kunnen hoge concentraties schadelijk zijn. Daarom worden er steeds strengere regels voor deze stoffen ingevoerd.
Sinds een jaar doet Wetterskip Fryslân projectmatig onderzoek op alle rioolwaterzuiveringen in Friesland richting PFAS en soortgelijke stoffen. In drie Friese gemeenten, waaronder Vlieland, zijn afwijkende hoge PFAS-waarden aangetroffen.
Om te achterhalen waar de PFAS-verontreiniging vandaan komt, zijn in november 2024 drie rioolgemalen van het Wetterskip op Vlieland bemonsterd. In januari 2025 zijn de meetresultaten bekend gemaakt aan de gemeente Vlieland. Het onderzoek gaat verder met:
Het rioolstelsel op Vlieland is een gesloten systeem. Het water wordt na zuivering geloosd in de Waddenzee, waar de PFAS sterk verdund raken. De GGD geeft op dit moment geen waarschuwingen, omdat er geen directe risico’s zijn voor de volksgezondheid.
Er is geen gevaar voor de gezondheid van inwoners, toeristen of dieren op Vlieland omdat die niet met het rioolwater in aanraking komen. Maar de gemeente en betrokken instanties nemen de situatie serieus en blijven werken aan het opsporen en verminderen van de PFAS-vervuiling.
Voor wat betreft het drinkwater op Vlieland: waterbedrijf Vitens controleert regelmatig de waterkwaliteit van het drinkwater. Dat is schoon en gezond en voldoet aan de gezondheidsnormen, zoals gehanteerd door het RIVM voor PFAS.
Kijk op de website van de gemeente Vlieland voor een Q&A over dit onderwerp.
Voor gezondheidsvragen: GGD Fryslân (088 22 99 222)
Voor vragen over drinkwater: Vitens (0800 0359)
Voor vragen over rioolwaterzuivering: Wetterskip Fryslân (058 292 2222)